ROMANTİK BİR TEKNİK OLARAK ÖTEKİ-BEN’İN İNŞASI
(THE CONSTRUCTION OF DOUBLE AS A ROMANTIC NOVEL TECHNIQUE )

Yazar : Deniz Depe    
Türü :
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 23
Sayfa : 171-196
    


Özet
Romantizmin temalarından biri olan öteki-ben, daha çok psikolojik bir problem olarak ele alınmış ve edebiyatta karakterin psikolojisiyle ilgisi çerçevesinde yorumlanmıştır. Hâlbuki öteki-ben aynı zamanda romantik bir edebi tekniktir. Ancak bu konuda edebiyat eleştirmenlerinden çok psikiyatrlar çalışmıştır. Örneğin bir psikiyatr olan Otto Rank’ın bu konu hakkındaki çalışmasının temelini edebi metinler oluşturmaktadır. Türk edebiyatında, batılı anlamda bir öteki-ben teması için Halit Ziya Uşaklıgil’i beklemek gerekir. Peyami Safa, Sabahattin Ali, Ahmet Hamdi Tanpınar, Oğuz Atay, Orhan Pamuk gibi yazarlar da bu temayı çeşitli yönlerden geliştirerek, farklı tekniklerle ele almışlardır. Bu makalede Rank’ın Eş Benlik isimli kitabı temel alınarak, Türk edebiyatında bu tekniği kullanan üç önemli roman –Aşk-ı Memnû, İçimizdeki Şeytan ve Huzur- bu açıdan yorumlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler
Öteki-Ben, Türk romanı, Romantizm, İkiz

Abstract
The double, one of the themes of romanticism, was considered as a psychological problem and interpreted about psychology in literature. But the double is also a romantic literary technique. However, psychiatrists worked more on literature than literary critics. Literary texts form the basis of Otto Rank's work on this subject. In Turkish literature, it is necessary to wait for Halit Ziya Uşaklıgil for the double theme in the western sense. The authors like Peyami Safa, Sabahattin Ali, Ahmet Hamdi Tanpınar, Oguz Atay, Orhan Pamuk have developed this theme in various ways, have dealt with different techniques. In this article, three important novels using this technique in Turkish literature - Aşk-ı Memnû, İçimizdeki Şeytan and Huzur- are tried to be interpreted in this respect based on Rank's The Double.

Keywords
The double, Turkish novel, Romance, Twin