İSMET ÖZEL’İN AMENTÜ ŞİİRİ ÜZERİNE SEMBOLİK BİR OKUMA
(A SYMBOLIC READING ON THE AMENTÜ POEM OF İSMET ÖZEL )

Yazar : Yeliz Akar    
Türü :
Baskı Yılı : 2020
Sayı : 24
Sayfa : 231-266
    


Özet
İsmet Özel, Cumhuriyet dönemi Türk şiirine biçim ve içerik açısından yön veren şairler arasında yer alır. 1964’te İkinci Yeni şiirinin benimsediği değerlerle Türk edebiyatına katılan İsmet Özel, 1965’ten sonra bu ekolden ayrılır ve Toplumcu gerçekçi şiire yönelir. Marksist estetiğin temellendirdiği Toplumcu gerçekçilik, 1970’lere kadar Özel’in şiirlerine imge ve imaj dünyası bakımından biçim kazandırır. 1970’lerden sonra değerler dünyasında büyük çatışmalar yaşayan şair, Marksist dünya görüşünden uzaklaşır. Zihnini meşgul eden sorulara cevap bulmak ve kendi ben’inin hezeyanlarını dindirmek için bir mutlak sığınak arar. Arayışını, İslami tefekkürde neticelendiren şair, isyan, kavga ve başkaldırıya matuf ruhunun huzursuzluğunu sağaltmak, kendine ve yaşama güven duymak arzusundadır. Amentü, bu arzunun sembolik yansımalarını içerir. Amentü’de yaşamın bütün evrelerini sorgulayan şair, dönemin ruhuna sinen bozulmayı, yabancılaşmayı ve çürümeyi, hem şahsında hem de yozlaşmış toplumun yapısında yansıtır. Bu çalışmada, İsmet Özel’in modernite bağlamında irdelediği dönemini ve İslami söylemi referans alarak değişen ben ’ini incelemeye çalıştık.

Anahtar Kelimeler
İsmet Özel, Amentü, Modernite, Farkındalık ve Değişim.

Abstract
One of the poets who guided the Turkish poetry of the Republican era in terms of form and content is İsmet Özel. İsmet Özel, who joined Turkish literature in 1961 with the principles adopted by her Second New Poetry, leaves this school after 1964 and turns towards socialist realistic poetry. Socialist realism, which is based on Marxist aesthetics, gives shape to the poems of Özel in the image and image world until 1970s. Having experienced great conflicts in the world of values after the 1970s, the poet moves away from the Marxist worldview. He seeks an absolute refuge to find answers to questions that keep his mind busy and soothe the delusions of his own self. The poet, who concluded her quest in Islamic contemplation, desires to restore the restlessness of the spirit of revolt, fight and rebellion, and to have confidence in herself and life. Amentü, contains symbolic reflections of this desire. Questioning all the stages of life in Amentü, the poet reflects the deterioration, alienation and decay of the spirit of the period both in his person and in the structure of the corrupt society. In this study, we tried to examine the period of İsmet Özel studied in the context of modernity and its changing self by taking Islamic discourse as a reference.

Keywords
İsmet Özel, Amentü, Modernity, Awareness and Change.